Израиль Ливандағы "Хезболлаға" қарсы. Бейрут араласа ма?
Израиль Ливандағы "Хезболлаға" қарсы. Бейрут араласа ма? Ағымдағы әскери операция басталмай тұрып-ақ, Ливан премьер-министрі Наджиб Микати БҰҰ Қауіпсіздік кеңесінің отырысында сөйлеген сөзінде Израильдің Ливан аумағындағы "Хезболла" нысандарына қарсы әуе шабуылдарын «лас соғыс» деп атады. Микати қақтығыстың өршуі үшін жауапкершілікті Израиль билігіне жүктеп, Израиль бас тартқан француз-америкалық бейбітшілік бастамасын жүзеге асыруға шақырды, - деп хабарлайды Arbat.media.
Бұл мәлімдеме не тән: Ливан үкіметінің өзі бұл жағдайда дәрменсіз. Оның не Израильге, не "Хезболлаға" іс жүзінде ешқандай ықпалы жоқ. Соңғы күндердегі оқиғалар жалпы Ливан мемлекетінің созылмалы әлсіздігін көрсетеді.
Мұның себептері мен алғышарттары бар.
Таяу Шығыстағы бейбітшілік пен қауіпсіздік жобасының директоры Маркус Шнайдер: «Ливан 20 ғасырдың басында Францияның қамқорлығымен ливандық христиан-марониттердің өзіндік мемлекеті ретінде құрылды», - дейді.
«Кемшілік елдің аумағы әуел бастан марониттер мекендемейтін кең аумақтарды қамтыды».
Бұл көп конфессиялық Ливанға қатыгез әзіл ойнады.1975 жылы Ливанда азаматтық соғыс басталып, елдегі ең үлкен үш конфессия – шииттер, сунниттер және маронит христиандары бір-біріне қарсы шықты.
1990 жылы ол аяқталғаннан кейін Ливан әртүрлі топтардың мүдделерін ескеретін теңдестірілген жүйеге сүйенді, бірақ соңында бұл топтар келісу қиынға соқты.
Сонымен, 2022 жылдан бастап Ливанда іс жүзінде президент жоқ, өйткені тараптар оның кандидатурасы туралы екі жыл бойы келісе алмай келеді.
Ал 1982 жылы азамат соғысы кезінде пайда болған және Иранның қолдауына ие болған «Хезболла» қозғалысы елдегі және аймақтағы позициясын нығайтты.
Бұл топ шын мәнінде «мемлекет ішіндегі мемлекет» болып табылады: «Хезболла» бақылауындағы аумақтарда оның өзінің саяси құрылымдары мен әлеуметтік қызметтері бар.
2022 жылы Уилсон орталығы "Хезболланың" қарулы қанатын «Таяу Шығыстағы және мүмкін әлемдегі ең қуатты мемлекеттік емес әскери актер» деп атады.
2023 жылдың 7 қазанында ХАМАС-тың Израильге жасаған лаңкестік шабуылдарына жауап ретінде Израиль армиясы Газа секторында соғыса бастағаннан кейін Хезболла Ливандағы ешкіммен келіспеушіліксіз Израильді атқылай бастады.
«Шын мәнінде, "Хезболла" Ливан саясатын кепілге алды», - деп түйіндейді халықаралық қатынастар жөніндегі Еуропалық кеңестің сарапшысы Келли Петилло.